Specjaliści i generaliści – jakie mają perspektywy na rynku pracy?

Rozpoczynając karierę zawodową, a nawet już przy wyborze studiów, stajemy przed dylematem, jaką ścieżkę wybrać. Czy lepiej doskonalić się w wąskim obszarze, by dojść do poziomu eksperta? Czy może raczej rozszerzyć wachlarz możliwości i posiąść ogólną wiedzę z kilku dziedzin? Zarówno specjaliści, jak i generaliści są potrzebni na rynku pracy. Warto jednak pamiętać, że obie drogi stawiają przed nami różne wyzwania, otwierają inne opcje na karierę i obie mają swoje mocne oraz słabe strony.

specjaliści i generaliści

Podstawowe różnice między specjalistami a generalistami

Specjaliści odznaczają się gruntowną znajomością konkretnej dziedziny. Inwestują oni większość swojego czasu w zdobycie maksymalnych kompetencji (“aż do dna”) w wyselekcjonowanym obszarze. Stale też się dokształcają i aktualizują swoją wiedzę. Wysoka i wąska specjalizacja, zwłaszcza w rzadkiej dziedzinie  sprawia, że są pracownikami jedynymi w swoim rodzaju. Często okazują się niezastąpieni, w szczególności w dużej organizacji.

Generaliści z kolei nie posiadają specjalistycznej wiedzy z jednego obszaru, są za to nieźle zorientowani w wielu różnych dziedzinach. Posiadają na tyle wiedzy i umiejętności w każdej z nich, że mogą się nią zajmować, choć nie na eksperckim poziomie. Oni również poszerzają swoją wiedzę, ale inaczej niż specjaliści zgłębiający i analizujący dany temat. Generaliści mianowicie zaczynają szukać informacji na tematy pokrewne, próbując uchwycić cały wachlarz zagadnień związanych z tematem. W pracy są cenieni za globalne spojrzenie i świadomość różnych aspektów danego problemu.

Wady i zalety bycia specjalistą

Osiągnięcie poziomu eksperta w wąskiej dziedzinie z pewnością oznacza większą atrakcyjność w oczach pracodawcy i wyższe wynagrodzenie. Przede wszystkim dlatego, że wysokiej klasy specjalistów jest na rynku pracy niewielu. By uzyskać bowiem odpowiedni stopień “wtajemniczenia” trzeba zainwestować w lata nauki i być gotowym na stałe pogłębianie wiedzy.  Eksperci cieszą się też z reguły dużą estymą, a ludzie liczą się z ich zdaniem i opinią w obszarze, którym się zajmują.

Drugą stroną medalu jest brak elastyczności specjalistów. Wysokie kompetencje, ale w wąskim zakresie powodują, że ciężko im się przebranżowić, czy znaleźć stanowisko, które byłoby idealnie do nich dopasowane. Co prawda rzadko szukają pracy, ponieważ zazwyczaj są rozchwytywani przez duże organizacje. A pracodawcy, nie chcąc tracić tak cennych i trudno osiągalnych zasobów, oferują im na tyle atrakcyjne warunki, żeby nie chcieli sami od nich odejść. Rekrutacja specjalistów, którzy są kandydatami “pasywnymi” wymaga odpowiednich metod. Z racji tego, że ciężko do nich dotrzeć, pozyskiwaniem ich zajmują się doświadczone agencje doradztwa personalnego korzystające z metody Executive Search.

Plusy i minusy bycia generalistą

Niekwestionowaną zaletą generalistów, która jest też podstawową różnicą między nimi a specjalistami, jest ich ogólna wiedza w wielu dziedzinach. Dzięki szerszej perspektywie i rozeznaniu w różnorodnych tematach są oni w stanie dostrzec nie tylko zależności między nimi, ale też odnaleźć nieoczywiste rozwiązania danego problemu. A w firmach nie zawsze najważniejsza jest doskonała znajomość pojedynczego procesu. Nierzadko potrzeba szerszego zrozumienia mechanizmów biznesowych, które umożliwi podjęcie kluczowych dla funkcjonowania przedsiębiorstwa decyzji. Jak można się domyślić, właśnie ze względu na te umiejętności generaliści częściej zajmują stanowiska kierownicze. Inną zaletą bycia generalistą jest duża elastyczność pozwalająca na szybkie przebranżowienie się.

Specjaliści i generaliści a rynek pracy

Rynek pracy ciągle się przeobraża, a zawody i stanowiska, które mają popyt obecnie, niezadługo mogą stracić na znaczeniu. Wybierając własną ścieżkę warto pozostawać w zgodzie z samym sobą. Dylematu „kim jestem: specjalistą czy generalistą?” nie trzeba bowiem rozstrzygać raz na zawsze. W trakcie kariery zawodowej można przecież na pewien czas przyjmować raz jedną, raz drugą rolę.

You may also like...