Specjaliści i generaliści na rynku pracy
Nad wyborem ścieżki kariery myślą nie tylko osoby dopiero wchodzące na rynek pracy, ale także pracownicy posiadający już doświadczenie zawodowe. Podstawowe pytanie brzmi: czy dążyć do bycia ekspertem, specjalizując się w konkretnym obszarze, czy raczej poszerzać ogólną wiedzę z kilku dziedzin, zwiększając tym samym zakres możliwości? Należy zaznaczyć, że zarówno specjaliści, jak i generaliści są potrzebni na rynku pracy. Przed podjęciem decyzji warto jednak poznać plusy i minusy obu ścieżek.

Jakie są mocne i słabe strony bycia specjalistą?
Specjaliści posiadają rozległą wiedzę w jednym konkretnym obszarze. Dzięki wysokim kompetencjom w wąskiej dziedzinie, stają się pracownikami, których ciężko zastąpić. W organizacjach często pełnią również rolę doradców.
Bez wątpienia ogromnym plusem bycia specjalistą jest atrakcyjne wynagrodzenie. Jako że bardzo trudno osiągnąć poziom eksperta i wymaga to najczęściej wielu lat nauki, na rynku takich pracowników jest niewielu. Dlatego też firmy o nich konkurują i chętnie płacą za ich wiedzę i umiejętności. Ich zdanie dotyczące dziedziny, na której się znają jest szczególnie cenione, choć już opinie dotyczące innych spraw mogą być bagatelizowane przez osoby znajdujące się wyżej w hierarchii organizacji.
Z kolei za minus można uznać brak elastyczności, która jest znakiem rozpoznawczym generalistów. Wysoka specjalizacja w wąskim zakresie utrudnia przebranżowienie się, a także, w razie utraty pracy, znalezienie zatrudnienia na stanowisku ściśle odpowiadającym posiadanym kompetencjom.
Z punktu widzenia pracodawcy, rekrutacja specjalistów jest bardzo wymagająca. Eksperci rzadko bowiem sami aktywnie szukają pracy. Są już z reguły odpowiednio „zaopiekowani” i pracują na wyjątkowo atrakcyjnych warunkach, gdyż firmy nie chcą ryzykować ich utraty. Dlatego też dotarcie do nich bywa trudne i wymaga merytorycznego wejścia w daną branżę. W związku z tym, pozyskanie specjalistów pracodawcy zlecają najczęściej doświadczonym agencjom rekrutacyjnym, które korzystają z metody Executive Search. Technika ta opiera się na aktywnym poszukiwaniu profili zawodowych ekspertów na portalach społecznościowych, a następnie bezpośrednim kontakcie z nimi.
Jakie są zalety i wady w przypadku generalistów?
Na przeciwnym biegunie znajdują się generaliści posiadający wiedzę z wielu różnych dziedzin, ale bardziej ogólną i podstawową. Nie są zatem ekspertami w żadnym obszarze, jednak ich umiejętności są wystarczające do pełnienia poszczególnych funkcji w organizacji. Również bywają niezastąpieni, ponieważ potrafią spojrzeć na dany problem globalnie i są świadomi różnych jego aspektów.
Zaletą generalistów, która jednocześnie może dawać przewagę nad specjalistami, jest ich zdolność dostrzegania zależności między rozmaitymi czynnikami i znajdowania nieoczywistych rozwiązań. Rozległa wiedza ogólna umożliwia im szersze rozumienie procesów biznesowych, a nie tylko jednego wycinka. To z kolei okazuje się kluczowe w podejmowaniu najważniejszych decyzji firmie, od których mogą zależeć jej losy. Z tego powodu wyższe stanowiska w organizacji obejmują właśnie generaliści.
Niewątpliwym plusem bycia generalistą jest również elastyczność, która pomaga szybko się przebranżowić.
Rekrutacja pracowników, którzy są generalistami wydaje się łatwiejsza niż w przypadku specjalistów. Niemniej wyszukanie spośród wielu najlepszego kandydata, zwłaszcza na wyższe stanowisko, także może wymagać pomocy zewnętrznej agencji doradztwa personalnego.
Specjaliści i generaliści a rynek pracy
Rynek pracy nieustannie się zmienia, a wraz z nim popyt na dany typ pracowników. Dlatego przy wyborze ścieżki kariery warto kierować się przede wszystkim własnymi preferencjami i cechami osobowości, a nie popytem. Jeśli zatem czujesz, że bycie ekspertem jest dla Ciebie, działaj w zgodzie ze swoimi potrzebami. A kiedy w przyszłości zmienisz zdanie, zawsze możesz obrać inną drogę.